Đặt lệnh mua bán cổ phiếu là kỹ năng cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng với mọi nhà đầu tư. Dù bạn giao dịch trên sàn chứng khoán Việt Nam (HSX, HNX) hay thị trường quốc tế, việc hiểu rõ các loại lệnh giúp tối ưu giá mua/bán, kiểm soát rủi ro và nắm bắt cơ hội sinh lời. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn từ A đến Z cách đặt các lệnh phổ biến như lệnh thị trường, lệnh giới hạn, lệnh dừng… và chiến lược sử dụng hiệu quả!
1. Tại Sao Cần Hiểu Rõ Các Loại Lệnh?
- Tránh mua/bán sai giá: Lệnh không phù hợp có thể khiến bạn mua đỉnh/bán đáy.
- Tối ưu lợi nhuận: Chủ động đặt mục tiêu giá, khớp lệnh theo kế hoạch.
- Quản lý rủi ro: Dùng lệnh dừng (stop loss) để hạn chế thua lỗ.
2. Các Loại Lệnh Mua Bán Cổ Phiếu Phổ Biến
2.1. Lệnh Thị Trường (Market Order)
- Định nghĩa: Lệnh mua/bán ngay lập tức ở giá tốt nhất hiện có trên thị trường.
- Khi nào dùng:
- Cần khớp lệnh nhanh, không quan trọng chênh lệch giá nhỏ.
- Giao dịch cổ phiếu có thanh khoản cao (VN30, blue-chip).
- Ví dụ: Cổ phiếu VIC đang có giá 50,000đ/CP, bạn đặt lệnh thị trường mua 100 CP → Lệnh khớp ngay ở mức 50,000đ.
Ưu điểm:
- Tốc độ khớp lệnh nhanh.
- Đảm bảo khớp lệnh 100% (nếu đủ thanh khoản).
Nhược điểm:
- Không kiểm soát được giá khớp, đặc biệt ở cổ phiếu biến động mạnh.
2.2. Lệnh Giới Hạn (Limit Order)
- Định nghĩa: Lệnh mua/bán ở mức giá chỉ định hoặc tốt hơn.
- Khi nào dùng:
- Muốn mua giá thấp hơn thị trường hoặc bán giá cao hơn.
- Giao dịch cổ phiếu ít thanh khoản, biến động mạnh.
- Ví dụ: Bạn muốn mua VHM ở 100,000đ (giá thị trường đang 105,000đ) → Đặt lệnh giới hạn mua 100,000đ.
Ưu điểm:
- Kiểm soát chính xác giá mua/bán.
- Phù hợp chiến lược đầu tư giá trị.
Nhược điểm:
- Lệnh có thể không khớp nếu thị trường không chạm mức giá đặt.
2.3. Lệnh Dừng (Stop Order)
- Định nghĩa: Lệnh tự động kích hoạt thành lệnh thị trường khi đạt mức giá kích hoạt (stop price).
- Khi nào dùng:
- Stop Loss: Hạn chế thua lỗ (ví dụ: đặt dừng lỗ 10% dưới giá mua).
- Stop Buy: Bắt đà tăng (khi giá vượt kháng cự).
- Ví dụ: Bạn mua FPT ở 90,000đ, đặt stop loss 81,000đ → Nếu giá chạm 81,000đ, lệnh bán tự động khớp.
Ưu điểm:
- Tự động hóa việc cắt lỗ/chốt lời.
- Giảm tác động cảm xúc khi giao dịch.
Nhược điểm:
- Giá khớp có thể thấp hơn stop price do biến động thị trường.
2.4. Lệnh Dừng Giới Hạn (Stop-Limit Order)
- Kết hợp stop order và limit order: Khi giá chạm stop price, lệnh chuyển thành lệnh giới hạn.
- Ví dụ: Đặt stop price 80,000đ và limit price 79,000đ cho lệnh bán → Khi giá chạm 80,000đ, lệnh giới hạn bán ở 79,000đ-80,000đ sẽ được kích hoạt.
Ưu điểm:
- Kiểm soát giá tốt hơn stop order thông thường.
Nhược điểm:
- Lệnh có thể không khớp nếu thị trường biến động quá nhanh.
2.5. Lệnh Thực Hiện Ngay Hoặc Hủy (Immediate or Cancel – IOC)
- Định nghĩa: Lệnh khớp ngay phần có thể, phần còn lại tự động hủy.
- Khi nào dùng: Giao dịch khối lượng lớn, tránh ảnh hưởng thị trường.
3. Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Đặt Lệnh Trên Phần Mềm
Ví dụ: Ứng dụng Techcombank Securities (TCBS)
Bước 1: Đăng nhập tài khoản → Chọn mã cổ phiếu.
Bước 2: Chọn loại lệnh (thị trường/giới hạn/stop…) → Nhập giá và khối lượng.
Bước 3: Kiểm tra thông tin → Xác nhận đặt lệnh.
Lưu ý:
- Giờ khớp lệnh:
- Phiên khớp lệnh liên tục: 9:00 – 14:45 (HNX), 9:00 – 14:30 (HSX).
- Phiên đóng cửa: 14:45 – 15:00 (HNX), 14:30 – 15:00 (HSX).
4. Bí Quyết Đặt Lệnh Hiệu Quả
- Kết hợp lệnh giới hạn và stop loss: Mua ở vùng hỗ trợ, đặt stop loss dưới đáy gần nhất.
- Tránh đặt lệnh thị trường ngoài giờ thanh khoản cao: Giá có thể biến động mạnh.
- Sử dụng lệnh IOC cho giao dịch lớn: Tránh “làm giá” thị trường.
5. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
Q: Đặt lệnh giới hạn có mất phí không?
- A: Phí giao dịch không phụ thuộc vào loại lệnh, tính theo % giá trị khớp lệnh.
Q: Lệnh dừng có hoạt động sau giờ giao dịch không?
- A: Không. Lệnh stop chỉ hiệu lực trong phiên khớp lệnh.
Q: Nên đặt stop loss bao nhiêu %?
- A: Tùy chiến lược. Phổ biến là 5-10% dưới giá mua.
Kết Luận
Hiểu rõ cách đặt lệnh mua bán cổ phiếu giúp bạn chủ động kiểm soát giao dịch, tối ưu lợi nhuận và bảo vệ tài khoản trước rủi ro. Hãy kết hợp nhuần nhuyễn các loại lệnh, tuân thủ kỷ luật và luôn cập nhật kiến thức để trở thành nhà đầu tư thông thái!
Từ khóa SEO: Cách đặt lệnh mua bán cổ phiếu, các loại lệnh chứng khoán, lệnh thị trường, lệnh giới hạn, lệnh dừng lỗ, hướng dẫn đặt lệnh, stop loss, giao dịch cổ phiếu, sàn HSX, sàn HNX.